چاپ چیست؟ آشنایی با انواع چاپ

چاپ یکی از اختراعات و هنری‌ترین کارهای بشر است که از دیرباز تا به امروز همواره نقش به‌سزایی در انتقال اطلاعات و فرهنگ ایفا کرده است. در این مقاله قصد دارم شما را با مفهوم چاپ، انواع روش‌های آن، تاریخچه و اهمیت آن در ارائه انواع محصولات و زندگی روزمره آشنا کنم.

تعریف کلی از چاپ

چاپ به فرآیند یک متن یا اثر از طریق انتقال جوهر به سطح یک ماده از طریق یک تکنیک خاص اطلاق می‌شود. این فرآیند می‌تواند با استفاده از تکنیک‌های مختلف و خاصی انجام شود که هرکدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

واژه چاپ به معنای واقعی کلمه یعنی”به چاپ رساندن” و می‌تواند شامل هر نوع اطلاعاتی از تصاویر سیاه و سفید گرفته تا چند رنگ و همچنین متن باشد.این تکنیک بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی بما انسان‌هاست که به ما امکان می‌دهد اطلاعات را ثبت، نگهداری و به اشتراک بگذاریم.

چاپ چیست؟ تاریخچه چاپ

تاریخچه چاپ به کشور چین باستان برمی‌گردد، جایی که برای اولین بار در قرن هفتم میلادی تکنیک چاپ با استفاده از بلوک‌های چوبی انجام و توسعه یافت. این تکنیک به تدریج به کشورهای دیگر منتقل شد و در نهایت در قرن پانزدهم با اختراع چاپگر توسط شخصی به نام گوتنبرگ در اروپا به یک اتفاق بزرگ در انتقال اطلاعات منجر شد.

با پیشرفت تکنولوژی، روش‌های مختلف چاپ نیز بسیار متحول شد و شامل انواع جدیدی از چاپ‌ مانند چاپ دیجیتال امروزی که باعث شده سرعت در کارها را بالا برد و نیاز برندها و شرکت‌های مختلف را مرتفع کند.

چاپ چیست؟ ( انواع روش‌های چاپ)

چاپ انواع مختلفی دارد که به سه دسته اصلی برجسته، چاپ مسطح و چاپ گود تقسیم می‌شود که تمامی چاپ‌ها از این سه دسته پیروی می‌کنند.چاپ دیجیتال امروزی روش دیگری از چاپ است که دراین سه دسته جای نمی گیرد. هر روش چاپی دارای مزایا و نواقص خاص خود است. حالا با روش‌های مختلف آن آشنا می‌شوید:

۱. چاپ مسطح

چاپ افست (Offset)

یکی از رایج‌ترین روش‌های چاپ که معمولاً برای چــاپ کتاب‌ها، مجلات و بروشورهاو همچنین کاتالوک و ست‌های اداری و انواع تبلیغات آفلاین کوچک مثل پوستر و… استفاده می‌شود. در این روش، جوهر به وسیله غلتک‌ها به لایه‌ای از کاغذ به وسیله یک صفحه فلزی نازک به نام زینک انتقال می‌یابد و چاپ با اختلاف چربی و آب انجام می‌شود.

۲. چاپ برجسته

چاپ فلکسو(Flexo)
چاپ فلکسو یکی از روش های چاپ برجسته محسوب می شود که بسیار با کیفیت بالا انجام می شود و بر روی یک کلیشه ژلاتینی با تفکیک رنگ انجام می شود.این روش بسیار از لحاظ چاپی حساس است و کلیشه ها باید با دقت باز و بسته شود تا آسیبی به آن نرسد.چاپ انواع لیبل متالایز، صدفی و… را می توان در این چاپ با کیفیت بسیار بالا و در دو روش شیت و رول به دست مشتری رساند.در یک مقاله کامل تر این چاپ را بصورت مفصل بررسی خواهم کرد.

۳.چاپ گود

چاپ هلیوگراور یا گراور

چاپ هلیوگراور گونه‌ای از چاپ‌های گو محسوب می‌شود. در چاپ هلیوگراور از کلیشه‌ی فلزی (چدنی) بصورت استوانه‌ استفاده می‌گردد که طرح را به تفکیک رنگ بر روی آنها حک می‌کنند. این روش به دلیل اینکه از کلیشه‌های فلزی یا چدنی استفاده می‌شود بسیار گران است و برای تیراژهای پائین اصلا مقرون به صرفه نخواهد بود.کلیشه ها در دو حالت مورد استفاده قرار میگیرند اول حال رول و دوم حالت ورقی هست که هر روش برای موارد خاص انجام می شود. چاپ هلیوگراور عموما برای چــــاپ بر روی ســطوح نایلونی، انواع بســــته بندی، جعــــبه، مجلات تیراژ بالا مثل نشنال جئوگرافیک، چاپ تمبر و اوراق سهام کاربرد دارد.

دقت و کیفیت چاپ در این روش همانطور که اشاره شد بسیار بالاست و شما می توانید حتی ترام‌های متن های ریز را هم در چاپ داشته باشید.

۴.چاپ دیجیتال

روش‌هایی که ذکر شد تا حدودی زمانبر و گران قیمت هستند اما با توجه به رشد تکنولوژی و سرعت در کار چاپی به نام دیجیتال پا به عرصه گذاشت که برای کارهایی با تیراز پایین مناسب است.دراین روش شما با یک هزینه نسبتا کمتر و زمان بسیار کوتاهتر فایل خود را به چاپ می رسانید.این نوع چاپ برای کارهای فوری هم مناسب است و در کوتاهترین زمان ممکن چاپ به دست شما خواهد رسید.

مزایای چاپ دیجیتال :

۱ – زمان کم
2 – هزینه نسبتا پایین
3 – کارهای فوری یا فورس

معایب چاپ دیجیتال :

۱ – کیفیت و دقت چاپ نسبت به روش های دیگر پایین تر است.

۲ – فقط چاپ هایی که بصورت شیت هستند قابل اجرا است.

۳ – چاپ بسته بندی در این روش مقرون بصرفه نیست.
4 – برای کارهای در تیراژ بالا مناسب نیست.

۵ – نوع کاغذ مصرفی در این چاپ نهایتا تا ۳۵۰ گرمی قابل استفاده خواهد بود.

این روش با توجه به رشد تکنولوژی بسیار محبوب است و فایل طراحی شده بلافاصه مثل ارسال یک پرینت برای دستگاه چاپ ارسال می شود.

۵.چاپ سیلک‌اسکرین

این روش معمولا برای چاپ روی جنس یا متریال غیر متعارف قابل استفاده است.مثلا اگر شما روی یک سطح پلاستیکی، پارچه ای بخواهید طرحی را چاپ کنید بسیار مناسب است.روش کار در سیلک اسکرین به این صورت است که یک کلاف چوبی با توجه به ابعاد طرح مورد نظر تهیه می شود و یک توری بسیار ریز که از جنس ابریشم (سیلک) را روی آن می کشند و طرح را بصورت نگاتیو به وسیله نوردادن روی توری پیاده می کنیم.سپس با یک کاردک آغشته به رنگ پلاستیک طرح را روی متریال پیاده میکنیم.در این نوع چاپ دقت و کیفیت پایین بوده و هر کاری را نمی توانید چاپ کنید.در مقاله ای اختصاصی به این روش به صورت مفصل خواهم پرداخت.

۶.چاپ تامپو ( بالشتکی)

تامپو یا چاپ بالشتکی نوعی از چاپ است که ما می توانیم طرح را روی اجسام کروی یا استوانه‌ای هستند انجام دهیم.خودکار، جاسوئیچی، فلش مموری، لیوان مواردی از این دست هستند که می توانیم با این روش طرح را روی سطح موردن نظر پیاده سازی کنیم.

اهمیت چاپ در زندگی امروزی

چاپ یک ابزار بسیار مهم در انتقال داده بوده و جزء جدایی ناپذیر از زندگی اجتماعی ما به شمار می رود.از تبلیغات های محیطی گرفته تا تبلیغات‌های آفلاین و اقلام تبلیغاتی که در نمایشگاه‌ها قابل استفاده است.

این صنعت هنر طراحی گرافیک، بازاریابی، ارتباطات را تحت تاثیر قرار داده است و روز به روز با پیشرفت تکنولوژی دستگاه های متفاوت و مجهزی برای سرعت بخشیدن به کار اضافه می شود.

رشته چاپ در ایران سال ها پیش به هنرستان و بعد به دانشگاه راه پیدا کرد.و علاقه مندان این صنعت می توانند این رشته بسیار کاربردی را با تحصیلات آکادمیک ادامه دهند.