روانشناسی رنگ‌ها در طراحی گرافیک (فیزیولوژی رنگ) یکی از ستون طراحی است که هر طراح گرافیک باید آن را به طور کامل بشناسد.هر رنگ در طراحی نشانگر معنی و مفهوم خاصی است.استفاده درست رنگ های مختلف در کنار یکدیگر نیازمند اصول و و قواعد گوناگونی است.روانشناسان تحقیقات گسترده ای در زمینه رنگ شناسی، روانشناسی رنگ ها و اصول کاربردی آن در طراحی گرافیک انجام داده اند که در این مقاله به برخی از انها می پردازم.

روانشناسی رنگ‌ها در طراحی گرافیک

بررسی تأثیرات رنگ بر احساسات و رفتارها

رنگ‌ها در زندگی روزمره ما نقش بسزایی دارند و می‌توانند احساسات و رفتارهای ما را تحت تأثیر قرار دهند.این اثرات رنگ‌ها می‌تواند در طراحی محیط‌های کاری، بیمارستان‌ها و حتی در تبلیغات تجاری به‌کار گرفته شود.

رنگ‌ها نه تنها احساسات را تحت تأثیر قرار می‌دهند بلکه می‌توانند رفتار ما را نیز شکل دهند. تحقیقاتی نشان می‌دهند که:
رنگ‌های گرم (مانند قرمز و نارنجی) می‌توانند احساسات تحریک‌آمیز و فعالیت‌های فیزیکی را افزایش دهند.
رنگ‌های سرد (مانند آبی و سبز) به آرامش و تمرکز کمک می‌کنند.

متخصصان روانشناسی از رنگ شناسی برای بهبود محیط‌های درمانی و مشاوره‌ای استفاده می‌کنند. انتخاب درست رنگ‌ها می‌تواند به ایجاد احساس امنیت و راحتی بیماران کمک کند. همچنین رنگ‌ها می‌توانند در شیوه‌های تدریس و یادگیری نیز تأثیرگذار باشند، به‌طوری که استفاده از رنگ‌های مناسب در طراحی مواد آموزشی می‌تواند به یادگیری بهتر کمک کند.

رنگ شناسی در روانشناسی یک موضوع جذاب و کاربردی است که تأثیرات عمیق رنگ‌ها بر احساسات و رفتارها را نشان می‌دهد. با شناخت این تأثیرات، می‌توانیم از تمام پتانسیل رنگ‌ها در طراحی‌های خود مورد استفاده نماییم.

طول موج رنگ

نکته مهمی که در رنگ شناسی و طراحی گرافیک وجود دارد طول موج رنگ‌ها است.طول موج رنگ ها با یکگدیگر قطعا متفاوت است.اما همه رنگ ها دارای طول موجی بین ۴۰۰ تا ۷۰۰ میلی میکرون هستند.رنگ قرمز بیشترین طول موج را در بین رنگ ها دارد و رنگ بنفش کمترین دارای کمترین طول موج است.

چرخه رنگ در رنگ شناسی

در رنگ شناسی سه رنگ اصلی وجود دارد که با ترکیب این سه رنگ می توانیم انواع رنگها را با درجه‌های مختلف رنگی ایجاد نمایید.آبی، زرد و قرمز  رنگ های اصلی یا رنگ های اولیه نامیده می شوند.از ترکیب کردن رنگ‌ زرد و قرمز رنگ نارنجی و از ترکیب کردن دو رنگ‌ زرد و آبی طیف‌های مختلف رنگ سبز ایجاد می‌شود. در چرخه رنگ رنگ‌های پلکانی دیگری در بین رنگ‌های اصلی وجود دارد. به طور مثال هر چه از رنگ قرمز به رنگ آبی نزدیک‌تر می‌شوید، رنگ قرمز متمایل به رنگ بنفش می‌شود.

چرخه رنگ مهمترین بخش علم رنگ شناسی و اصول کاربردی آن است؛ در این چرخه رنگ رنگ های دیگری وجود دارد که در بین رنگ‌های وجود دارد که همانطور که اشاره شد با ترکیب رنگ های اصلی درست می شوند.رنگ هایی مثل نارنجی : (ترکیب زرد و قرمز) بنفش : (ترکیب قرمز و آبی) سبز : (ترکیب زرد و آبی) را رنگ های ثانویه می نامند.

رنگ های اصلی یا اولیه : زرد، قرمز، آبی
رنگ های ثانویه : بنفش، سبز، نارنجی

خصوصیت رنگ در طراحی گرافیک

رنگ دارای سه خصوصیت و ویژگی است که در طراحی گرافیک بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.ور تمامی رنگ ها را بر اساس ان می سنجند.
1 – HUE یا ته رنگ
2 – Value یا  روشنی یا تیرگی رنگ
3 – Chroma یا خلوص رنگ

 ۱ – ته رنگ یا فام کیفیت رنگ را مشخص می کند. در واقع فام یعنی تشخیصی را که چشم ما از دیدن رنگ های مختلف می دهد را فام می گویند.
به طور مثال وقتی ما میگوییم این رنگ قرمز است یعنی چشم ما با توجه به طول موج و کدهایی که در مغز ما ایجاد شده است تشخیص میدهیم که این رنگ قرمز یا سبز یا هر رنگ دیگری ست.

۲ – تیرگی و روشنی رنگ : در واقع تیرگی و روشنی رنگ یا ارزش رنگی به این صورت است که هر رنگ چقدر تیرگی و روشنی دارد.معمولا رنگ‌هایی که کم رنگ‌تر هستند نور کمتری جذب می‌کنند و رنگ‌های تیره نور بیشتری جذب می‌کنند که از نظر سیستم عصبی ما رنگ‌ها تیره یا روشن به نظر می‌رسند.
3 – خلوص رنگ : یعنی اینکه یک رنگ به چه اندازه با رنگ سفید ترکیب شده است.بطور مثال وقتی یک نقاش رنگ قرمز را از تیوب خارج میکند این رنگ از خلوص کامل برخوردار است ولی وقتی با رنگ سفید یا روغن و یا آب ترکیب می شود از خلوص آن کاسته می‌شود.

زیبایی شناسی رنگ‌ها

امپرسیون (Impression) : احساسی که رنگ به مخاطب یا بیننده می دهد.

اکسپرسیون (Expression) : بیان کننده میزان هیجان و تاثیر رنگ در ذهن

کنستراکسیون (Construction) : این خصوصیت نشان دهنده میزان اختلاف میان حالتهای مختلف یک رنگ است.

روانشناسی رنگ‌ها در طراحی گرافیک (سرد و گرم)

رنگ ها را در علم رنگ شناسی می توانیم به دو دسته سردی و گرمی تقسیم کنیم.رنگ های گرم معمولا گردش خون را بالا می برد و رنگ های سرد گردش خون را  پایین می اورد.در زمانی برای اسنکه اسب های مسابقه خوب استراحت کنند و زود برای مسابقه بعدی اماده شوند رنگ اسطب آن ها را آبی یا سبز می کردند که با پایین اوردن گردش خون زودتر ریکاوری شوند.در روانشناسی رنگ‌ها در طراحی گرافیک معمولا از ترکیب سرد و گرم زیاد استفاده می شود برای مثال در لوگو مشهور پپسی از ترکیب رنگ قرمز و آبی استفاده شده است که ترکیب جذابی است.

رنگ های گرم  شامل : قرمز، زرد، نارنجی

رنگ های سرد شامل : آبی، سبز، بنفش

معنی و روانشناسی رنگ

🔴 قرمز

• احساسات: هیجان | خشم | انرژی | عشق

• روان‌شناسی: همان طور که اشاره شد فشار خون را بالا برده و باعث هیجان می شود.

• کاربرد: جلب توجه (مانند چراغ توقف)، افزایش اشتها (در رستوران‌ها)

🔵 آبی

• احساسات: صداقت | اعتماد | آرامش

• روان‌شناسی: رنگی بسیار آرام بخش و تمرکز را بالا می برد و تنش را کاهش می دهد.

• کاربرد: استفاده در فضاهای کاری مثل مراکز درمانی، بانک‌ها و شرکت‌ها (برای انتقال حس امنیت)

🟡 زرد

• احساسات: خوش بینی | خلاقیت | اظطراب | شادی

• روان‌شناسی: محرک ذهن و تقویت حافظه

• کاربرد: در تبلیغات برای جلب توجه و تحریک حس نشاط

🟠 نارنجی (ترکیب قرمز و زرد)

• احساسات:  گرما | دوستی | شور

• روان‌شناسی: ترکیبی از رنگ پر انرژی قرمز و شادی زرد است. رنگی تحریک‌کننده و اجتماعی است.

• کاربرد: فعالیت های ورزشی و برندهای پویا و دوستانه،

🟢 سبز (ترکیب آبی و زرد)

• احساسات: حسادت | آرامش | رشد | تعادل

• روان‌شناسی: سلامتی و تازگی و همچنین یادآور طبیعت است.

• کاربرد: نماد صلح است و در محصولات ارگانیک و مراکز درمانی استفاده می شود.

🟣 بنفش (ترکیب آبی و قرمز)

• احساسات: معنویت | رازآلودگی | خلاقیت | لوکس بودن

• روان‌شناسی: رنگی است با دوگانگی؛ هم آرامش (آبی) و هم انرژی (قرمز) را دارد.

• کاربرد: در برند های لوکس و گران قیمت و همچنین در محصولات معنوی یا مدیتیشن

روانشناسی رنگ‌ها در طراحی گرافیک و تبلیغات

رنگ قرمز 

احساس : شور و اشتیاق، فوریت، هیجان
رنگ سازمانی برندها : Netflix – You tube – Coca cola

رنگ آبی

احساس : حرفه ای بودن، آرامش، اعتماد

رنگ سازمانی برندها :  Facebook – Samsung – Pay pal – Linked in

رنگ زرد

احساس : جوانی، انرژی، خوش بینی

رنگ سازمانی برندها : Snapchat  – Nikon – McDonald’s

رنگ نارنجی

احساس : صمیمیت، سرگرمی، انرژی

رنگ سازمانی برندها : Fanta – SoundCloud – Nickelodeon

رنگ سبز

احساس : رشد، آرامش، طبیعت، سلامتی

رنگ سازمانی برندها : Spotify  – Whole Foods – Starbucks

رنگ بنفش

احساس : لوکس بودن، هوش، عرفان، خلاقیت

رنگ سازمانی برندها : Yahoo – Cadbury – Hallmark

رنگ سیاه

احساس : جدیت، رمزآلودبودن، قدرت

رنگ سازمانی برندها : Appel – Nike – Channel

رنگ سفید

احساس : مینیمالیسم، سادگی، پاکی

رنگ سازمانی برندها : Tesla – Adidas